Các đế chế trong lịch sử

[tuannguyenshoes49]

Mặc dù hầu hết chúng ta ai cũng thống nhất rằng chủ nghĩa đế quốc là một điều xấu, một vết nhơ trong nền văn minh của loài người, nhưng chắc hầu hết chúng ta đều cảm thấy có một sự thích thú nào đó khi nói về các đế quốc đã và đang tồn tại trong lịch sử. Nguyên nhân có lẽ là do ngoài các chiến công quân sự hào hùng (và tàn bạo), các đế quốc trong lịch sử cũng để lại những thành tựu, di sản đồ sộ mà hầu như không có một thực thể xã hội nào khác có thể xây dựng được.

Chủ đề này không nhằm ca ngợi chủ nghĩa đế quốc mà chỉ là nơi để các bạn thảo luận xem đế quốc nào các bạn thích nhất khi nhắc đến và nghĩ rằng có nhiều đóng góp nhất cho lịch sử nhân loại.

Sol xin liệt kê ra 1 số đế quốc nổi bật trong lịch sử:
- Ba Tư (thật ra Ba Tư trải qua rất nhiều triều đại khác nhau với nhiều nền văn hóa đôi khi hoàn toàn khác biệt: Hỏa giáo thời Cổ đại so với Hồi giáo thời Trung-Hiện đại)
- Hy Lạp - Macedonia
- La Mã
- Byzantine
- Trung Quốc (thời Hán, Đường, Minh, Thanh)
- Mông Cổ
- Ả Rập
- Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman
- Đế quốc La Mã thần thánh (Đức thời Trung-Cận đại)
- Tây Ban Nha
- Áo-Hung
- Đức (từ 1870 đến 1945)
- Anh
- Pháp
- Nga
- Mỹ
- Nhật

View more random threads:

• Đúng hay không
• Những cuộc chiến tranh tại các nước Đông Nam Á thời hiện đại?
• 5 điều làm mất nước
• "Người VN không có gien trội giấu dốt"
• Vì sao nước Mỹ lại ổn định?
• LSVNese xấu xí trong tranh luận
• Vì sao Pháp có truyền thống đầu hàng?
• Bánh xe chạy theo mọi hướng, rất đặc biệt!
• Bàn về chiến tranh vệ quốc (tách ra từ box tư liệu)
• Tự do và Bình đảng

[giangmaster1412]

Theo em nghĩ thì Trung Hoa có nhiều đóng góp nhất về mặt văn hóa,thời Đường là giai đoạn cực thịnh của TQ sánh ngang các nước Châu Âu,tơ lụa và thuốc súng cũng từ TQ,in ấn cũng thế,nghệ thuật quân sự của TQ cũng cao minh hơn các nước khác

[baobinh]

Theo em nghĩ thì Trung Hoa có nhiều đóng góp nhất về mặt văn hóa,thời Đường là giai đoạn cực thịnh của TQ sánh ngang các nước Châu Âu,tơ lụa và thuốc súng cũng từ TQ,in ấn cũng thế,nghệ thuật quân sự của TQ cũng cao minh hơn các nước khác

nhầm sang thời Hán thì phải to lớn nhất là thời Hán Vũ Đế

[thuthao813]

Theo Wikipedia thì:
Cổ đại
Đế quốc Achaemenid ở Ba Tư là đế quốc rộng lớn nhất thế giới vào thời kì cổ đại

Đế quốc Akkad, Ai Cập cổ đại, Đế quốc Tân Assyria, Đế quốc Hittite, Đế quốc Achaemenid (Ba Tư), Đế quốc Macedonia (Đế quốc Ptolemy; Đế quốc Seleucid), Đế quốc Maurya (Ấn Độ), Đế quốc Gupta (Ấn Độ), Đế quốc Tần (Trung Hoa), Đế quốc Hán (Trung Hoa), Đế quốc La Mã (Đế quốc Tây La Mã; Đế quốc Đông La Mã), Đế quốc Sassanid (Ba Tư) v.v...

Trung đại

Đế quốc Byzantine, Đế quốc Rợ Hung, Đế quốc Ả Rập (Đế quốc Rashidun; Đế quốc Omeyyad; Đế quốc Abbasid; Đế quốc Fatimid; Đế quốc Almohad), Đế quốc Ghaznavid, Đế quốc Đại Seljuk, Đế quốc Khwarezm, Đế quốc Timurid, Đế quốc Chola (Ấn Độ), Đế quốc Mông Cổ, Đế quốc Serbia, Đế quốc Bulgaria, Đế quốc Karoling, Đế quốc La Mã thần thánh, Đế quốc Angevin, Đế quốc Mali, Đế quốc Đường (Trung Hoa), Đế quốc Tống (Trung Hoa), Đế quốc Nguyên (Trung Hoa), Đế quốc Inca v.v...

Cận hiện đại

Đế quốc Maratha (Ấn Độ), Đế quốc Môgôn (Ấn Độ), Đế quốc Minh (Trung Hoa), Đế quốc Thanh (Trung Hoa), Đế quốc Ottoman, Đế quốc Safavid (Ba Tư), Đế quốc Zand (Ba Tư), Đế quốc Qajar (Ba Tư), Đế quốc Ethiopia, Đế quốc Bồ Đào Nha, Đế quốc Tây Ban Nha, Liên minh Iberia, Đế quốc Đại Hàn,Đế quốc Hà Lan, Đế quốc Anh, Đệ nhất đế chế (Pháp), Đế quốc thực dân Pháp, Đế quốc thực dân Ý, Đế quốc Đức, Đế quốc thực dân Đức, Đế quốc Nga, Đế quốc Thụy Điển, Đế quốc Áo-Hung, Đế quốc Brasil, Đế quốc Nhật Bản, Đế quốc Mỹ, Đế quốc Đại Hàn v.v...

[linhvnt]

Tớ rất khoái chơi AOE 2 nên hay tìm hiểu về các nền văn minh cổ đại, các đế chế trong AOE. Trong game này, mục Help có nói sơ lược về lịch sử của các đế chế cổ đại, tớ xin phép post lên phần tớ dịch sang tiếng Việt cho mọi người tham khảo một chút xíu. Vì trình độ tiếng Anh của tớ rất thấp, anh em đọc xong góp ý nhá [IMG]images/smilies/4.gif[/IMG] .

Đế chế Assyrian (1800-600 BC):

Lord Byron bắt đầu bài thơ "Sự hủy diệt của Sennacherib" của ông với câu "Những người Assyrian đến như những con sói trên núi". Thời kỳ đỉnh cao của sức mạnh, những người Assyrian rất giống như một con sói giữa đàn cừu, mặc dù tiếng tăm của họ được nâng lên bởi vài sự kiện liên quan đến họ trong kinh Cựu Ước và những cảnh chiến trường lan rộng được tìm thấy trong những phế tích của họ. Trong một thời kỳ, họ tăng cường thách thức những kẻ thù xung quanh họ và trở thành lực lượng quân đội mạnh nhất thế giới thời kỳ đó. Sự hung dữ và dã man đã thành huyền thoại của họ, đó là một sách lược để khuất phục kẻ thù và giảm thiểu nguy cơ nổi dậy của các chư hần.

Vị trí địa lý:

Assyria nằm ở phía bắc vùng Lưỡng Hà (Mesopotamia - Iraq ngày nay) dọc theo sông Tigris. Vùng đó đã được ổn định sau khi người Sumer xuống phía Nam, nhưng vẫn bị thống trị bởi những người Sumerian, cả về văn hóa và chính trị, trong suốt thời kỳ đầu của lịch sử Assyria.

Thủ đô

Thủ đô của Assyria là Ashur trong hầu hết thời gian đế chế này tồn tại, nhưng bị dời chuyển đến những nơi khác nhau khi những hoàng đế xây dựng các cung điện mới. Những thành phố quan trọng khác và thủ đô khác trong quê hương của người Assyrian là Nineveh, Arbela, Khorsabad và Nimrud.


Phát triển quyền lực:

Khoảng những năm 2000 trước Công nguyên, vùng Assyria bị xâm chiếm bởi những người Semitic dã man được gọi là Amorite. Khoảng năm 1800 BC một vị vua Amorite của người Assyrian được lập lên để kiểm soát hầu hết vùng phía bắc Mesopotamia. Quyền lực của họ chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, tuy vậy cũng đáng được xếp trên cả thời kỳ hưng thịnh của Babylonia dưới thời vua Hammurabi và sau đó là thời kỳ hưng thịnh của Mitani ở Syria ngày nay.

Thời kỳ 1363 đến 1000 BC là thời kỳ giữa của đế chế Assyrian. Vài vị vua mạnh đầu tiên đã đòi lại sự độc lập cho Assyria và họ bắt đầu xâm lấn các đế chế xung quanh. Người Assyrian đã tránh được sự hủy diệt trong suốt thời kỳ tai họa khoảng 1200 năm BC, có thể vì họ đã xây dựng những chiến thuật quân sự mới và những vũ khí mới mà những vua trước không có. Trong hoàn cảnh các phương thức chính trị còn chưa có gì ở thời kỳ đen tối cổ đại, thì Assyrian lại rất thịnh vượng. Năm 1076 BC, vua Tiglathpileser I đã vươn tới tận Địa Trung Hải phía Tây.

Thời kỳ Đế chế Assyrian mới, 1000 đến 600 BC, là tột đỉnh của những cuộc chinh phục của họ. Đế chế của họ trải dài từ đầu vịnh Persian, bao quanh cả những vùng Fertile Crescent, Phoenicia, Palestine, và tận vùng phía Nam Thebes xa xôi của Ai Cập. Biên giới phía Bắc là dãy Taurus Mountain của Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay. Những dấu tích khác của họ còn được tìm thấy ở các nền văn minh Minoan (đảo Crete), Mycenean (Hi Lạp), và Hitite ( Thổ Nhĩ Kỳ), tất cả những vùng của nền văn minh trước thời kỳ tai họa 1200 BC ở phương Tây đã bị đặt dưới ách của Assyria.

Kinh tế:

Nền kinh tế của người Assyrian dựa trên nông nghiệp và chăn nuôi, nhưng họ cũng được lợi từ một vài tuyến đường thương mại quan trọng. Họ không được nhớ đến như những thương nhân, có lẽ chỉ như những người thu thuế của các thương nhân khác đi qua đó. Trong suốt thời kỳ Đế chế mới, họ lợi dụng thuế má và sự cống nạp từ vô số tỉnh của họ cũng như của các bang chư hầu, thậm chí có cả Ai Cập trong một vài năm.

Tín ngưỡng và văn hóa:

Tín ngưỡng của người Assyrian bị chi phối mạnh mẽ bởi những tín ngưỡng tiền bối Mesopotamia, hầu hết là của Sumeria. Vị thần chính của họ là Ashur, từ đó mà cả văn hóa và thủ đo của họ đều có cái tên đó. Những ngôi đền của họ là những công trình xây dựng lớn được xây từ gạch và bùn, giống những láng giềng của họ ở phương Nam.

Hoạt động chính của họ là săn bắn trên những chiến xa (chariot), thích hợp với một nền văn hóa thích chiến tranh. Căm thù cái tai tiếng là những người hèn nhát, đó là một đặc điểm của nền văn minh Assyrian.

Chính quyền:

Nhà vua là người đứng đầu chính quyền, được trợ giúp bởi các chính quyền địa phương cấp tỉnh. Cung điện là nơi chấp chính. Các cố vấn bàn bạc về các điềm báo trước khi những quyết định quan trọng được ban.

Các tỉnh và thành phố chư hầu phải nộp thuế và cống nạp dưới dạng thực phẩm, hàng hóa, vàng, lao động, cung cấp khí tài quân đội và lính cho quân đội. Mạng lưới đường xá được mở rộng và các kho lương được xây dựng suốt thời kỳ Đế Chế mới để liên lạc nhanh chóng và quân đội di chuyển nhanh đến những nơi có vấn đề.

Quân đội:

Quân đội đầu tiên của người Assyrian là những nông dân dùng giáo mác. sau đó là một loạt những cải tiến quân sự những năm 800 BC, tuy nhiên, họ sử dụng những lực lượng quân đội chuyên nghiệp và thường trực. Quân đội này được vũ trang tốt hơn, áo giáp và vũ khí tốt hơn hẳn các kẻ thù của Assyrian, điều này mang đến nhiều lợi thế quan trọng. Quân đội của Đế chế mới được lợi từ nguồn sắt rất rẻ, được sử dụng để cải tiến gươm và áo giáp.

Người Assyrian có quân đội tổng hợp, cấu thành từ cốt lõi là một đơn vị bộ binh, được hỗ trợ bởi những đội bắn cung với mũi tên có lửa, và một đội cơ động của chiến xa, kỵ binh (cavalry) hoặc kỵ binh lạc đà (Camelry) [IMG]images/smilies/4.gif[/IMG]. Quân đội chiến đấu rất giỏi trên những vùng bình nguyên lớn, nơi mà chiến xa hay kỵ binh phát huy tác dụng tối đa, còn các địa hình nhấp nhô thì ngựa và chiến xa ít được sử dụng. Họ mở chiến dịch đều đặn lên phía bắc và phía đông để chống lại những người man rợ thường đe dọa. Tinh túy của quân đội Assyrian trong nhiền năm là các chiến xa, về sau đó là kỵ binh khi chiến xa đã lạc hậu.

NGười Assyria đã hoàn chỉnh nghệ thuật vây bắt các thành phố có thành trì bao quanh. Lịch sử của họ ghi lại vô số các cuộc công thành và các hành động tàn ác sau đó. Những thành không phục tùng thì sẽ bị phá hủy hoàn toàn. Các cư dân trong thành sẽ bị tàn sát hoặc bị đưa đi làm nô lệ ở nơi khác.

Suy tàn:

Chính sách tàn bạo của sự nô dịch và các đòi hỏi quá cao về cống nạp và thuế khóa đã làm người Assyrian không được quy thuận. Căm thù sự hung ác của những cuộc trả đũa của người Assyria, các chư hầu đã liên tiếp nổi dậy và đã có một cơ hội. Những ông vua kém hơn không đủ sức nắm giữ đế chế trước áp lực từ bên trong và bên ngoài. Năm 612 BC thì thủ đô ở Nineveh thất thủ bởi một liên minh giữa người Babylonian và Medes.Những người Babylonian đã nổi dậy và người Medes trả thù sự xâm lược quê hương họ trước đây của người Assyrian.

Quân đội cuối cùng của Assyria bị đánh bại không lâu sau đó cũng bởi liên minh tương tự và Assyrian biến mất khỏi sân khấu thế giới.

Di sản:

Người Assyrian được nhớ tới từ những bản ghi những lời hùng hồn của họ, và những đoạn trong kinh thánh mô tả họ như những chiến binh hung ác. Vậy nên họ bị coi là độc ác hơn thực tế trong suốt một thời gian dài.

Trong vài thế kỷ, họ là một nền văn minh có quân đội mạnh nhất thế giới. Quân đội của họ đổi mới, và họ là những người đầu tiên sử dụng lực lượng lớn kỵ binh một cách hiệu quả. Họ có ảnh hưởng rõ ràng đến quân đội Ba tư, sau này đã theo lối của họ.

Họ không được nhớ đến bởi những tiến bộ về kỹ thuật, triết học, nghệ thuật hay khoa học. Các thành phố của họ đã thành những đống gạch vụn sau hàng ngàn năm và không được dụng lên các truyện thần thoại có thể so sách với Ai Cập hoặc Hy Lạp.

Phù... mệt quá. Hôm khác sẽ post tiếp cho anh em những bài dịch về các đế chế khác. Anh em giỏi tiếng Anh và dịch thuật có thể tự dịch và post lên cho tớ tham khảo với thì tốt quá.