Các thành bang Hy Lạp

[thichduthu]

Khác với các quốc gia phương Đông như Ai Cập, Ba Tư, Trung Hoa, người Hy Lạp không sống trong 1 quốc gia thống nhất mà lại tụ tập vào các thành phố riêng biệt. Mặc dù cùng chia sẻ 1 nền văn hóa, 1 thứ tiếng, một hệ thống tôn giáo, nhưng mỗi thành phố là 1 quốc gia riêng biệt với các lợi ích kinh tế, kết cấu chính trị khác hẳn nhau. Điều này khiến Hy Lạp cổ đại hết lần này đến lần khác rơi vào cảnh hỗn loạn do chiến tranh-nội chiến giữa các thành bang này gây ra.
Vậy chúng ta hãy thử bàn về các thành bang Hy Lạp cổ một chút.

Nói đến các thành bang, thường thường người ta hay nói đến Athens và Sparta.

Athens thường được nhắc đến là 1 trung tâm thương mại, văn hóa, khoa học-kỹ thuật, hải quân, và là đỉnh cao của văn minh Địa Trung Hải cổ đại. Athens cũng là cái nôi của nền dân chủ mà ta biết đến hiện nay.

Sparta lại được biết như một thành phố quân sự, tập trung vào nông nghiệp, coi thường công thương, khinh ghét các triết lý, nghệ thuật ủy mỵ mà đề cao tinh thần dũng cảm và sự cương trực. Thành trì của các thể chế chuyên chính trong thế giới Hy Lạp.

Thông thường, người ta coi Athens là biểu tượng của tự do và phát triển còn Sparta là biểu tượng của sự đàn áp, kềm hãm. Tuy nhiên có thật như thế không?

Sau khi Ba Tư bị đánh bại ở Hy Lạp, Athens lập ra 1 đồng minh gọi là Đồng minh Delos (Delian League - Delian là tính từ của Delos - một thành bang-hải đảo ở biển Aegean) do mình lãnh đạo. Ban đầu tổ chức này là 1 khối liên minh quân sự-kinh tế tự nguyện do các thành phố của dân Ionian (người Athens là người Ionian đối lập với Sparta, người Dorian) để chống lại sự thống trị của đế chế Ba Tư trên các thành bang Ionian. Tuy nhiên, dần dà, Đồng minh này hoàn toàn bị chi phối bởi Athens và trở thành cái gọi là Đế quốc Athens. Thực vậy, Athens sử dụng sức mạnh kinh tế-quân sự của mình đế ép buộc các thành bang khác phải gia nhập và không được tách ly khỏi đồng minh, đồng thời gởi quân tham gia các trận chiến xa xôi ở Ai Cập, Tiền Á để tranh giành ảnh hưởng với Ba Tư trên Địa Trung Hải.
Các nạn nhân của Athens gồm có:
- Carystus: một thành bang nằm ở phía nam đảo Euboea, từ chối gia nhập Đồng minh Delos và bị Athens tấn công, thiêu rụi.
- Naxos: một thành viên của Đồng minh Delos, tuyên bố tách khỏi đồng minh, bị Athens tấn công, bức tường thành bị phá hủy, hạm đội bị tịch thu, một phần dân chúng bị biến thành nô lệ, và mất quyền bỏ phiếu trong Đồng minh.
- Delos: xuất phát là trung tâm của Đồng minh, nơi giữ tiền đóng góp của các thành viên, kho bạc này sau bị chuyển về Athens, bất chấp sự phản đối của các thành viên khác.
- Thasos: tương tự Naxos, nổi dậy chống Đồng minh Delos, bị Athens tấn công, phá hủy bức tường thành, tịch thủ hạm đội, các mỏ khoảng sản và bị bắt phải cống nạp.

Về sau, Athens không cho các thành viên khác của Đồng minh đóng góp quân sự nữa mà chỉ nhận tiền, nói cách khác, buộc các thành viên phải giao việc quốc phòng của họ vào tay mình.

View more random threads:

• Vấn đề phân quyền kiểm soát trong Đảng cộng sản ( Trung Quốc))
• Dưỡng Mi Revitalash Có xuất sắc Không? Review cụ thể Từ người dùng
• Bí quyết Tạo Bọt Sữa Rửa Mặt Bằng Tay làm cho Sạch Da Hiệu Quả Nhất
• Sữa đạm whey cho nhỏ xíu các ích lợi mà mẹ cần biết
• Sự thật về tà đạo Hà Mòn
• Liên minh Châu Á - Khả năng thành công, lợi và hại
• Bàn về A.Smith,Samuelson,Mankiw...
• Những quân đội nước ngoài bạn thần tượng.............
• lịch sử quá trình hình thành , phát triển của Hồi Giáo .
• Giả sử vua Quang Trung và Napoleon1 gặp nhau ở chiến trường thì ai sẽ thắng

[myn271]

Để đáp lại với sự lớn mạnh của Athens, Sparta đứng ra thành lập Đồng minh Peloponnesus (Peloponnessian League - Peloponnesus là bán đảo lớn phía nam Hy Lạp, Sparta là 1 trong các thành bang ở đó). Peloponnesus chủ yếu bao gồm các đồng minh lâu năm của Sparta và 1 số đối thủ thương mại và kẻ thù của Athens, tiêu biểu là Corinth, và về sau là Syracuse (quê hương của Archimède).

Xung đột giữa Delian League và Peloponnesian League lên tới đỉnh cao là cuộc chiến tranh Peloponnesian kéo dài gần 30 năm. Kết quả là Athens đại bại, Đồng minh Delos tan vỡ, và Sparta cùng thể chế chuyên chính của họ thống trị Hy Lạp.

Vậy xét cho cùng, sự tham lam đè bẹp mọi tiến bộ về xã hội, kinh tế, chính trị, khoa hoc-kỹ thuật và đẩy Athens đến chỗ sụp đổ.

Nhân đây cũng muốn liên hệ giữa tương đồng giữa hai cực Mỹ-Trung với hai cực Athens-Sparta. Có ai cũng thấy được sự tương đồng này chăng? [IMG]images/smilies/71.gif[/IMG]

[nomad123]

Bây giờ thử bàn tới Thebes.
Nếu Athens mang tiếng vì đàn áp đồng minh, Sparta mang tiếng vì tàn bạo, thì Thebes mang tiếng là 1 thành phố tráo trở và phản trắc.

Trước hết, xin biết rằng Thebes là 1 thành bang hùng mạnh, mạnh nhất vùng Beotia (Trung Hy Lạp, phía bắc Athens và Sparta).

Khi hoàng đế Ba Tư Xerxes dẫn 2 triệu quân xâm lăng Hy Lạp và cho người đến dụ hàng các thành bang Hy Lạp, trong khi Sparta và Athens đồng loạt xử tử sứ giả Ba Tư thì Thebes lại hẹn với Ba Tư để đánh lại các thành bang Hy Lạp anh em của họ. Ở trận Thermopylae, Thebes cũng gửi đến 700 quân giúp liên minh Hy Lạp, nhưng đạo quân này rút lui khi Thermopylae thất thủ. Khi Ba Tử đã vượt được Thermopylae, Thebes chính thức liên minh với Ba Tư chống lại các thành phố Hy Lạp và trực tiếp gửi quân đến Plataea giúp Ba Tư.

Tuy nhiên trận Plataea là 1 thảm họa cho Ba Tư, vì vậy cũng cho Thebes. Đế quốc Ba Tư bị đẩy khỏi Hy Lạp, và Thebes không thoát khỏi việc bị trừng phạt: Thebes bị đuổi khỏi Đồng minh Beotian, Đồng minh mà chính Thebes sán lập và khống chế. Sparta còn muốn đuổi Thebes khỏi Đồng minh Amphictyonic (Đồng minh Thần thánh - giữ nhiệm vụ bảo vệ các đền đài, đất thánh v.v... chủ yếu là Delphi; Sparta, Athens, và Thebes là 3 trong số các thế lực sáng lập) nhưng Athens phản đối.

Thebes bị Sparta và các đồng minh khống chế, trở thành 1 thành bang hạng hai... cho đến cuộc chiến Peloponnesian. Để tạo lên 1 đối trọng với Athens về phía Bắc (Sparta nằm về phía Nam Athens), Sparta nhắm mắt bỏ qua để Thebes phát triển trở lại. Thebes thực sự trở thành 1 đồng minh đắc lực của Sparta chống lại Athens (Nên nhớ trước đó không nhờ Athens thì Sparta đã trừng phạt Thebes nặng hơn nữa) và góp phần dẫn đến sự sụp đổ của Athens vào cuối cuộc chiến.

Tuy nhiên, khi chiến tranh chấm dứt, Thebes đòi sát nhập các thành bang xung quanh, điều mà Sparta không chịu. Sparta tuyên bố sẽ đứng ra bảo vệ các thành bang nhỏ trong xứ Beotia nếu Thebes có ý định xâm lược các thành bang này. Để đối phó, Thebes, được viện trợ từ Ba Tư, lại quay sang giúp đỡ Athens khôi phục tạo ra đối trọng mới với Sparta. Nhờ tài quân sự của tướng Epaminondas (người Thebes), liên minh Thebes-Athens (thực sự do Thebes làm chủ đạo) đánh bại Sparta ở trận Leuctra và vĩnh viễn đẩy Sparta khỏi vị trí siêu cường trong thế giới Hy Lạp.

Sau khi đánh bại Sparta, Thebes quay sang tính sổ Athens. Tuy nhiên Athens cũng không vừa, đã có dự tính chống lại sự thống trị của Thebes. Kết quả là căng thẳng của hai bên ngày càng gia tăng. Bản thân Thebes, sau cái chết của Epaminondas ở Leuctra (mặc dù Thebes chiến thắng nhưng Epaminondas tử trận), ngày càng suy yếu. Thebes thậm chí không thể đánh nổi thành Phocis láng giềng. Đế chống Phocis, họ mời quân đội Macedon của vua Philip II giúp sức. Philip II xóa sổ Phocis xong thì thế lực càng ngày càng lớn mạnh. Thebes quay sang liên minh với Athens chống Macedon nhưng kết quả là liên minh đại bại ở Chaeronea. Philip II triệu tập các thành bang Hy Lạp ở Corinh và lập ra Đồng minh Corinth. Các thành bang Hy Lạp buộc phải tuyên thệ không tấn công lẫn nhau và tập trung sức lực, dưới sự lãnh đạo của Philip, đánh Ba Tư. Không lâu sau, Philip bị ám sát và Alexander lên thay thế. Thebes nổi loạn lần cuối cùng và bị Alexander phá hủy hoàn toàn.

[phamhoasp]

Nhân đây cũng muốn liên hệ giữa tương đồng giữa hai cực Mỹ-Trung với hai cực Athens-Sparta. Có ai cũng thấy được sự tương đồng này chăng?

nói rõ hơn đi em không thấy có tương đồng gì hết
Mỹ thì có QS cả KT còn TQ cũng có cả 2 nhưng yếu hơn
cái vụ thebes thì không thể trách thành bang này được để sống nó cần dựa dẫm vào ai đó mạnh chứ nếu không thì nó tan hoang rồi
[IMG]images/smilies/4.gif[/IMG] liên tưởng đến trò chơi www.tribalwars.net [IMG]images/smilies/4.gif[/IMG] làng em yếu quá nên thấy làng nào mạnh mạnh thì xin gia nhập để khỏi bị đánh [IMG]images/smilies/24.gif[/IMG]

[lethao]

Athens có dân chủ tự do gì gì đi nữa thì cũng chỉ với công dân của mình thôi. Ai hơi đâu rảnh mà đi lo cho những người nước khác, vốn ko có đóng đồng thuế nào cho mình [IMG]images/smilies/24.gif[/IMG]

[linhgiangtrogia24h]

Athens có dân chủ tự do gì gì đi nữa thì cũng chỉ với công dân của mình thôi. Ai hơi đâu rảnh mà đi lo cho những người nước khác, vốn ko có đóng đồng thuế nào cho mình [IMG]images/smilies/24.gif[/IMG]

Athens không những không lo mà còn đàn áp các thành bang đồng minh và các thành bang không liên minh với mình nữa.

Kế tiếp Sol sẽ giới thiệu về các thành Delphi, Corinth, Miletus, và Ephesus.

[thambt029]

cho em hỏi , Thành Phố nào là lớn nhât Hi Lạp, văn minh nhất Hi Lạp, và có triển vọng nhất Hi Lạp nếu không kể đến những sự kiện khiến cho các thành phố này "xuống cấp" ???

[dung@123]

cho em hỏi , Thành Phố nào là lớn nhât Hi Lạp, văn minh nhất Hi Lạp, và có triển vọng nhất Hi Lạp nếu không kể đến những sự kiện khiến cho các thành phố này "xuống cấp" ???

Chắc chắn là Athens. Athens không những giúp giải phóng các thành bang Hy Lạp ở Tiểu Á mà còn "xuất khẩu" cách mạng qua các thuộc địa khác của Ba Tư như Ai Cập, đảo Cyprus nữa.

[new led]

thế còn Spatar, một thành phố quân sự, có nền chuyên chính khá cao, và là một thành phố của những "con cọp", thành phố này cũng có tương lai đấy chứ. Một pháo đài chắc chắn.

[toan102]

Sparta có kỷ luật và sức mạnh nhưng lạc hậu về kinh tế, bảo thủ về chính trị và tư tưởng. Thực tế đã chứng minh nếu không có tự do tư tưởng thì kinh tế, chính trị, khoa học kỹ thuật ko thể nào tiến lên được và phải bị nuốt gọn.